تبیین گستره فقر شهری و شناسایی سکونتگاه‌های غیر رسمی از منظر عدالت فضایی مطالعه موردی: نسیم شهر تهران

نویسندگان

  • محمد قاسمی سیانی عضو هیات علمی گروه مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
  • مهدی حقی پژوهشگر گروه مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

      طی دهه‌های اخیر مبحث عدالت فضایی، از منظر تبیین فقر شهری و گستره سکونتگاه‌های غیر رسمی در میان جغرافیدانان و برنامه‌ریزان شهری اهمیت ویژه‌ای یافته است. بی عدالتی در نحوه‌ی توزیع اعتبارات و تسهیلات تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار و ماهیت شهرها می‌گذارد. این امر بر نابرابری و عدم تعادل فضایی شهرها و گستره فقر شهری و شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی دامن می‌زند. یکی از دلایل بروز مسائل ناشی از شهرنشینی و شهرگرایی کم توجهی یا بی‌توجهی به آثار عدالت فضایی در کشورها است. مناطق فقیر شهری در ابعاد اجتماعی – اقتصادی و کالبدی دارای شاخص‌هایی هستند که این مناطق را نسبت با سایر مناطق شهری دچار رکود و انزوا می‌سازد و به نوعی به شکل سکونتگاه‌های غیر رسمی نمود عینی می‌یابد.  این مقاله به تبیین فقر شهری و سکونتگاه‌های غیر رسمی نسیم شهر از دیدگاه عدالت فضایی پرداخته است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی، و از نوع تحقیق بنیادی - کاربردی است. برای تبیین فقر شهری از روش AHP و تحلیل اطلاعات جغرافیایی به صورت نرم­افزاری بهره‌گیری شده، که با استفاده از نرم افزار GIS توزیع و پراکندگی فقر از منظر عدالت فضایی در نسیم شهر تحلیل گردید. اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی و با ابزار پرسشنامه و مصاحبه به دست آمده است. نتایج نشان می‌دهد محدوده‌های حصارک پایین، وجه آباد، محدوده جنوبی احمد آباد و کلمه به لحاظ شاخص‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و کالبدی از جمله محدوده‌های آسیب پذیر نسیم شهر هستند. این محله‌ها دارای بیشتر سکونتگاه غیررسمی و بالاترین میزان فقر شهری است. و محله اسماعیل­آباد و هسته مرکزی شهر از نظر شاخص‌های مورد بررسی در وضعیت مناسب‌تری قرار دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تبیین گستره فقر شهری و شناسایی سکونتگاه های غیر رسمی از منظر عدالت فضایی مطالعه موردی: نسیم شهر تهران

طی دهه های اخیر مبحث عدالت فضایی، از منظر تبیین فقر شهری و گستره سکونتگاه های غیر رسمی در میان جغرافیدانان و برنامه ریزان شهری اهمیت ویژه ای یافته است. بی عدالتی در نحوه ی توزیع اعتبارات و تسهیلات تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار و ماهیت شهرها می گذارد. این امر بر نابرابری و عدم تعادل فضایی شهرها و گستره فقر شهری و شکل گیری سکونتگاه های غیر رسمی دامن می زند. یکی از دلایل بروز مسائل ناشی از شهرنشین...

متن کامل

نقش مدیریت شهری در ساماندهی سکونتگاههای غیر رسمی ( مطالعه موردی: فرون آباد تهران)

شکل گیری سکونتگاههای نامتعارف و غیررسمی در نظام شهرنشینی ایران و بخصوص کلان شهرها ناشی از نابرابری های اقتصادی، اجتماعی است که در سطوح ملی و منطقه ای و حتی درون مناطق وجود دارد. کلانشهر تهران هم با دارا بودن رتبه اول در نظام سلسله مراتبی کشور با پدیده‌ی اسکان غیررسمی مواجه می باشد. از جمله سکونتگاههای غیررسمی در تهران، منطقه‌ی فرون آباد می باشد که در این مقاله به پدیدار شناسی این منطقه و نقش مد...

متن کامل

تحلیل نابرابری‌های فضایی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر مریوان

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال‌های اخیر در میان برنامه ریزان و جغرافیدانان اهمیت ویژه‌ای یافته است. ازآنجاکه خدمات عمومی شهری ساختار دهنده‌ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می‌باشد، بی‌عدالتی در نحوه‌ی توزیع آن، تأثیر جبران‌ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر و جدایی گزینی طبقاتی محلات شهر گذاشته و مدیریت شهری را با چالش‌های جدی روبرو کرده است. با بررسی میران نابرابری‌ها در توزیع خدمات و ...

متن کامل

شناسایی وتحلیل گستره های فضایی فقر شهری شهرکرد

یکی از مباحث بسیار مهم در متون اقتصاد توسعه، موضوع فقر، اندازه گیری و راه های مختلف کاهش آن و فقرزدایی است. نخستین گام در مسیر برنامه ریزی مبارزه با فقر و کاهش نابرابری، شناخت صحیح و آگاهی از وضعیت فقر است. باتوجه به این موضوع، هدف این پژوهش شناسایی و تحلیل فقرشهری و همچنین پراکنش فضایی آن در سطح محلات شهر شهرکرد و تدوین و ارائه ی پیشنهادها و راهکارهای متناسب با رویکرد ساماندهی جوامع انسانی در ...

متن کامل

نقش مدیریت شهری در ساماندهی سکونتگاههای غیر رسمی ( مطالعه موردی: فرون آباد تهران)

شکل گیری سکونتگاههای نامتعارف و غیررسمی در نظام شهرنشینی ایران و بخصوص کلان شهرها ناشی از نابرابری های اقتصادی، اجتماعی است که در سطوح ملی و منطقه ای و حتی درون مناطق وجود دارد. کلانشهر تهران هم با دارا بودن رتبه اول در نظام سلسله مراتبی کشور با پدیده ی اسکان غیررسمی مواجه می باشد. از جمله سکونتگاههای غیررسمی در تهران، منطقه ی فرون آباد می باشد که در این مقاله به پدیدار شناسی این منطقه و نقش مد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 24

صفحات  245- 265

تاریخ انتشار 2017-01-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023